Slim warmtenet
Projectnaam | Slim warmtenet Zandweerd, fase 1 | ||
Portefeuillehouder | T. Walder | ||
Rapportagedatum | 1 maart 2023 | ||
Basisinformatie Project | |||
Op basis van het raadsbesluit van 7 oktober 2020 wordt uitvoering gegeven aan de realisatie van fase 1 van Slim Warmtenet Zandweerd. Achtereenvolgende college- en raadsbesluiten hebben de structurering en opbouw van het project op onderdelen herzien. In deze kwartaalrapportage vindt nadere toelichting op de gevoerde en te voeren procesgang plaats. Slim Warmtenet Zandweerd is opgebouwd om minimaal 2200 woningen in de wijk Zandweerd van duurzame warmte te voorzien. Het eerste deel van Slim Warmtenet Zandweerd is reeds in de Tuinen van Zandweerd aangelegd. Vanaf 1 oktober zijn de woningen in het eerste deelgebied van fase 1 ook aangesloten op het warmtenet. Dit betreft fase 1a met woningen aan de Rubenstraat (nieuwbouw appartementen stichting Eigen Bouw) en de aangesloten woningen in de Tuinen van Zandweerd. De woningen in de Rubenstraat en de woningen in de Tuinen van Zandweerd draaien nu op een tijdelijke warmtevoorziening. Eind februari/begin maart zal de eerste warmtecentrale in de vorm van een gasketelcentrale in een technische ruimte van de Rembrandkadeflat gereed zijn. Daar zal dan de warmte voor de eerste woningen door geleverd worden. Ten gevolge van een voorwaardelijke inschrijving op de aanbesteding voor een warmteleverancier voor fase 1 (juni 2021), is een onderhandelingsprocedure met Ennatuurlijk als potentiële warmteleverancier opgestart. Voor technische- en financiele haalbaarheid is deze onderhandelingsprocedure ingestoken voor fase 1 en 2. De aanbesteding betreft het onderhouden, beheren en instandhouden van het SWZ, het produceren en leveren van warmte en het doorontwikkelen van het SWZ. Medio okotober heeft Ennateerlijk laten weten voorlopige niet in te zullen schrijven en eind december heeft zij laten weten definitief niet in te zullen inschrijven. Marktomstandigheden op de bouw-, warmte- en energiemarkt plus majeure aanstaande wijzigingen in de aangekondigde nieuwe Wet Collectieve Warmtevoorzieningen hebben de directie van Ennatuurlijk doen besluiten niet in schrijven. Een en ander is verwoord en toegelicht in de Raadsmededeling (17-1-2023). De gemeente werkt met haar partners door aan reeds eerder geformuleerde alternatieve scenario’s voor de ontwikkeling van Slim Warmtenet Zandweerd en de verduurzaming van de wijk Zandweerd. Deze scenario zullen leiden tot nieuwe besluitvorming door college en raad. Als onderdeel van fase 1 wordt wel reeds ingezet op de aansluiting van de Rembrandkadeflat op het reeds gerealiseerde warmtenet. Het aansluiten van dit appartement maakt onderdeel uit van de te onderzoeken scenario’s. Ook worden voorbereidingen getroffen om de warmtelevering aan de reeds aangesloten woningen na 2022 te continueren met een daartoe te selecteren (al dan niet tijdelijke) warmteleverancier. | |||
Besluitvorming | |||
In het raadsbesluit van 7 oktober 2020 is opgenomen dat tijdens de projectuitvoering de Raad op drie belangrijke momenten gevraagd wordt een besluit te nemen bij tussentijdse beslismomenten. Deze beslismomenten vormen belangrijke stappen in het project en maken ook onderdeel uit van de besluitvorming (zie voor verdere uitwerking van de beslispunten hoofdstuk 9): Ten gevolge van de voorwaardelijke aanbesteding is een onderhandelingsprocedure met Ennatuurlijk gestart wat in voorgaande kwartaalrapportages is toegelicht. Dit heeft tot diverse tussenbesluiten en herstructurering geleidt in de projectfasering. Onderstaand zijn de tussenbesluiten kort samengevat. 1. 31 augustus 2021 (Collegebesluit): 2. 8 februari 2022 (Collegebesluit): 3. 13 april 2022 Ontwerpopdracht fase 1en 2 (Raadsbesluit): 4. 9 juni 2022 Planning besluitvorming concessie-overeenkomst (Collegebesluit; Raadsmededeling): 5. 20 september 2022 Besluitvorming Slim Warmtenet: dienstverlening- en aansluitovereenkomst (Collegebesluit; Raadsmededeling): 6. 5 Oktober 2022 Raadsinformatiesessies: 7. 1 november 2022: Raadsinformatiebrief over stagnatie in aanbesteding Ennatuurlijk: 8. 15 November 2022 Besluit koersbepaling en status aanbesteding SWZ(Collegebesluit; Raadsmededeling): 9. 7 december 2022 Raadstafel nav vragen van de VVD:
10. 17 januari 2023 Raadsmededeling nav niet inschrijven Ennatuurlijk: | |||
Projectfase | Realisatiefase | ||
Stand van zaken | |||
A. Aanleg infrastructuur Tuinen van Zandweerd:
B. Het ontwerp en realisatie en exploitatie van (een deel van) warmtecentrale 1 – Realisatiefase
C. Stopzetten onderhandelingsprocedure / gecombineerde opdracht fase 1 en fase 2 (actualiteiten) Het belangrijkste argument is dat het private bedrijf niet in staat is in deze tijd met onzekerheid over markt en prijzen een langjarige aanbieding te doen. Dit leidt voor Ennatuurlijk ook tot een gewijzigde risico-inschatting op de beoogde concessie. De uitwerking van de alternatieve scenario's was reeds in voorbereiding en wordt nu uitgewerkt en begin 2023 vertaald in een college-en raadsvoorstel. Daarin zal vanuit een scenario-analyse een voorkeursscenario worden geadviseerd. D. Herorientatie op de governance-inchting, update businesscase, second opinion, inrichting besluitvorming In Q1 heeft een herorientatie op de governance inrichting plaatsgevonden. Hierin zijn de verschillende modellen die ook tijdens de werksessie met de raad op 7 december zijn toegelicht gepasserd. Met alle stakeholders zijn gesprekken gevoerd. Een korte samenvatting daarvan:
Vanuit alle inzichten zijn een aantal hoofdconclusies getrokken:
Parallel aan de herorientatie op de governance is de businesscase met alle inzichten vanuit de onderhandelingen met Ennatuurlijk geoptimaliseerd en aangescherpt. Tesamen met de inzet van de Groeifonds bijdrage is een kostenneutrale businesscase mogelijk. Dit wordt nader uitgewerkt en onderbouwd. Om de groeifondsbijdrage te kunnen gebruiken is besluitvorming voor de zomervakantie noodzakelijk. Vanuit het Bestuurlijk Overleg met waterschap, Enpuls en corporaties is de wens ge uit om voorafgaand aan verdere ontwikkeldstappen het technisch concept van het warmtenet nogmaals te toetsen. Hier wordt een lokaal ingenieursbureau voor geselecteerd. Intern wordt het voorstel voor een getrapte besluitvorming uitgewerkt waarbij op basis van de geupdate businesscase, projectplan, risicodossier, Groeifondsbijdrage en een positief resultaat van de second opinion op de korte termijn college en raad gevraagd wordt een besluit te nemen over de voortgang van het SWZ waarbij, bij een besluit tot voortgang, in een tweede stap de definitieve governance inrichting ter besluitvorming zal worden voorgelegd, binnen de kaders van de dan van kracht zijnde nieuwe warmtewet. | |||
Voortgang | |||
Scope | Behoeft aandacht | ||
---|---|---|---|
Ten aanzien van Financiën, Risico’s en Planning worden knelpunten onderkend. Mogelijke bijsturing hangt nauw samen met de uitkomsten van de vervolgstrategie voor het SWZ. | |||
Financiën | Behoeft aandacht | ||
Afwijking begroting? | Ja | ||
De begroting ziet toe op de realisatie van slim warmtenet fase 1. De plankosten zijn fors als gevolg van een intensief onderhandelingstraject met Ennatturlijk. Dit dient wel genuanceerd te worden omdat hiermee naast fase 1 ook al werkzaamheden met het oog op de ontwikkeling van fase 2 worden verricht. Afhankelijk van de keuze vooer het vervolgsecenario zal bijsturing plaatsvinden. Deze bijsturing zal toezien op de plankosten, installatiewerkzaamheden, uitkoppeling, het leidingnetwerk en de fasering tot aansluiting op het warmtenet. De inkomsten als gerealiseerd betreft de bijdrage in de aansluitkosten (BAK) voor de eerste woningen van de Tuinen van Zandweerd (21 particuliere aansluitingen) en de Rubenstraat (86 huurwoning aansluitingen). Totaal begroot zijn in fase 1539 aansluitingen. Het aantal beoogde aansluitingin de tuinzen van Zandweerd loop achter t.o.v. begroot. Achterblijvende resultaten worden veroorzaakt door de extreme marktomstandigheden, omdat vrije kavelbouwers regelmatig voor de goedkoopste aardgsavrije oplossing bij aanvang kiezen: houtgestookte pelletkachels. | |||
Afwijking investering? | Ja | ||
Zie hierboven | |||
Afwijking exploitatie? | Ja | ||
De exploitatie rondom de warmtelevering aan de woningen in fase 1a betreft een tijdelijke situatie voor de periode vanaf 1 oktober 2022 tot en met 31-2023. Daarna zal de exploitatie verder gaan in de beoogde concessieovereenkomst voor SWZ fase 1 en 2. Voor deze tijdelijk situatie resulteert dit in een exploitatietekort van: Bij dit tekort dient opgemerkt te worden dat fase 1a een klein deel van het aantal woningen beslaat in relatie tot de reeds gedane investeringen voor geheel fase 1. Dit betekent dat de kapitaallasten zwaar ‘drukken’ op het exploitatieresultaat. In Q2 2023 zullen, voor de drie in H2 beschreven scenario’s (zie stand van zaken), de effecten worden bepaald voor de toekomstige exploitatieresultaten van het SWZ. | |||
Risico's en kansen | |||
Risico's en kansen? | Behoeft aandacht | ||
Als onderdeel van de besluitvorming bij fase 1, is een risicodossier opgesteld. Dit risicodossier is gebaseerd op een projectgebonden weerstandsvermogen van 1,75 miljoen euro voor fase 1. Dekking hierbij wordt verkregen vanuit de Proeftuinsubsidie.
Voor fase 1 en fase 2 is in samenwerking met Ennatuurlijk een integraal risicodossier opgebouwd. Dit maakt onderdeel uit van de inschrijving en structurering van de besluitvorming rondom de concessieverlening en is nog niet gereed.
De benoemde risico’s leiden automatisch tot een verslechtering van de risico’s en de businesscase in de scenariostudies die nu plaatsvind en waar de Raad in Q2 2023 over zal worden geinformeerd. Nu al is duidelijk dat beide scenario’s een negatieve onrendabele top hebben waar, naast inzet van PAW gelden ook de inzet van de aangevraagde Groeifonds subsidie nodig zal zijn. De project specifieke risico’s leggen, na aftrek voorgedane risico’s, een beslag op het weerstandsvermogen van ruim €1,4 mln. Dit beslag zal, bij het zich voordoen van de risico’s, worden gedekt vanuit de gelden verkregen vanuit de Proeftuinsubsidie. | |||
Planning | |||
Afwijking begroting? | Ja | ||
De planning voor de ontwikkeling van het SWZ is met het niet inschrijven van Ennatuurlijk fors uitgelopen. Deze planningseffecten zullen in de toelichting op scenario 1 en 3 worden uitgewerkt. | |||
Afwijking totaalplanning? | Behoeft aandacht | ||
De planning voor het tijdig leveren van warmte per 1 oktober 2022, aan de woningen binnen fase 1a, is behaald door het inzetten van tijdelijke warmtevoorzieningen. Dit betreft: | |||
Communicatie | |||
Communicatie | Op koers | ||
Samen met de buurt is een buurtplan opgesteld ‘Zandweerd gaat voor minder’. Dit is een aanpalend project aan het SWZ fase 1, maar heeft veel raakvlakken. Het SWZ fase 1 maakt onderdeel uit van het buurtplan en wordt ook verwerkt in het zogenaamde Wijk Uitvoeringsplan dat voor de wijk Zandweerd is opgesteld en vastgesteld. Actuele informatie is te vinden op www.zandweerdstroomt.nl. In overleg met het duurzaamheidsteam, het regieteam en Ennatuurlijk is een Plan van aanpak wijkbenadering opgesteld. Deze zal bij mogeijke aanbesteding onderdeel uitnaken van de besluitvormende stukken rondom de concessieverlening. Door middel van een persbericht zijn betrokken geinformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de aanbesteding. Het Duurzaamheidsteam is aanvullend en inhoudelijk geinformeerd over de stand van zaken in het project. Zij hebben aangegeven het Slim Warmtenet als een goede oplossing voor Zandweerd te zien. Dit is in lijn met de corporaties. Het Duurzaamheidsteam geeft eveneens aan te zeken naar een mogelijke rol voor hun in de verdere ontwikkeling van het Slim Warmtenet. Dit wordt als onderdeel van de uitwerking van scenario 3 met hen verkend. | |||
Overige informatie | |||
N.v.t. |